یوسف کارگر مترجم کتاب «گفتگو با نوری بیلگه جیلان» نوشته مهمت ارییلماز که به تازگی توسط نشر چلچله منتشر شده است در گفتگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری صبا گفت: موضوع پایان‌نامه کارشناسی ارشد من در دانشگاه تربیت مدرس درباره سینمای نوری بیلگه جیلان کارگردان ترکیه‌ای و شخصیت‌پردازی در فیلم‌های او بود. حدودا سال ۹۷ برای تکمیل پایان‌نامه‌ام دنبال یک‌سری منابع بودم و متوجه شدم که هیچ کتابی در آن زمان درباره سینمای جیلان، چه تالیفی و چه ترجمه، وجود ندارد و این انگیزه در من قوت گرفت که روی سینمای نوری بیلگه جیلان کار کنم.

او ادامه داد: پایان‌نامه که تمام شد با کتاب مهمت ارییلماز آشنا شدم. این کتاب تقریبا تمامی مصاحبه‌های نوری بیلگه جیلان از اولین فیلم او تا فیلم «خواب زمستانی» وجود دارد که من آن‌ها را از زبان ترکی به فارسی ترجمه و چند مصاحبه هم خودم به کتاب ضمیمه کردم که مربوط به فیلم آخر او یعنی فیلم «درخت گلابی وحشی» بود.

این کارگردان فیلم های کوتاه در بخش دیگری از گفتگو درباره سینمای نوری بیلگه جیلان تشریح کرد: سینمای نوری بیلگه جیلان از ابتدا تاکنون مسیر پرفراز و نشیبی را طی کرده است؛ سینمایی که با نابازیگرها، بازیگران محلی و خانواده خود کارگردان و با قصه‌های ساده شخصی و گروه کوچک شروع شد و به مرور زمان و فیلم به فیلم پیشرفته‌تر شد و کارگردان تجربیات بیشتری به دست آورد. او به شدت سینمای شخصیت‌محوری دارد و در چند فیلم اخیرش دیالوگ و گفتگو نقش مهمی در فیلم‌ ایفا کرده است.

نوری بیلگه جیلان یکی از بزرگ‌ترین سینماگران زنده معاصر است

او اضافه کرد: او دوست دارد آن چیزی را که در زندگی نمی‌شود بیان کرد در قالب سینما و تصویر بیان کند و همین‌طور ضعف‌هایی را که در خود می‌بیند در سینما به تصویر می‌کشد، درواقع می‌توان گفت هر انسانی این ضعف‌ها را در وجود خود دارد و به همین دلیل سینمای او میان مردم محبوب است زیرا از دل جامعه و آدم‌های معمولی آن برمی‌آید. درعین‌حال هم ذائقه هنری و تسلط هنری او همیشه مورد توجه محافل هنری و سینماگران و فیلمبازان حرفه‌ای قرار داشته است. این‌ها همه موجب می‌شود که بگوییم نوری بیلگه جیلان یکی از بزرگ‌ترین سینماگران زنده معاصر است و سینمای او به شدت تحت تاثیر ادبیات و به ویژه ادبیات چخوف قرار دارد. در این کتاب هم چند بار اشاره می‌کند که من مدیون چخوف هستم.

این مترجم درباره پخش سریال‌ها فیلم‌های ترکیه‌ای در ایران و دنیا تصریح کرد: در بحث سریال‌های ترکی اکنون ترکیه جزو قطب‌های سریال‌سازی در دنیا است و سریال‌های آن‌ها به کشورهای دیگری جز ایران مانند آمریکای لاتین، اروپا و شرق آسیا هم‌ صادر می‌شود و مردم‌ عادی معمولا برای سرگرمی آن‌ها را می‌بینند. هرچند باید گفت در  این مدت چند تن از فیلمسازان مطرح و هنری سینمای ترکیه هم به سمت سریال‌سازی رفته‌اند و شاید از این‌ منظر بتوانیم‌ بگوییم که شبیه سینمای ما شده است که در آن بسیاری از سینماگران به سمت سینمای خانگی رفته‌اند.

او افزود: اما سینمای ترکیه هم در سطح جهانی و هم در سطح کشور خودمان بسیار محبوب است و از نظر فرهنگی هم بسیار با فرهنگ ایرانی قرابت دارند، به ویژه در زمینه کمدی، هم از نظر اینکه فیلمسازان برای دیده شدن به سمت کمدی می‌روند و هم اینکه مردمشان هم از این سطح کمدی استقبال می‌کنند. در ایران میان فیلمبین‌ها و کسانی که علافه‌مند به دیدن فیلم هستند، می‌توانم بگویم که تقریبا همه از سینمای ترکیه استقبال می‌کنند و موردتوجه آن‌ها است.

کارگر در پایان از ترجمه یک کتاب دیگر از جیلان خبر داد و گفت: یک کتاب دیگر هم از سینمای نوری بیلگه جیلان در دست ترجمه دارم که درواقع تحلیل و نقد فیلم‌های او است و به چند زبان دیگر دنیا هم ترجمه شده است. اگر ترجمه این کتاب تمام شود احتمالا سراغ سینماگران دیگری بروم که کم‌تر کتابی از آن‌ها در ایران چاپ‌شده است.

ندا زنگینه

انتهای پیام/