به گزارش خبرنگار ادبیات خبرگزاری صبا، در روز ۲۹ دی ماه اعظم کیان‌افراز مدیر انتشارات افراز و مدیر شهرکتاب فدک در صفحه شخصی‌‌ خود یادداشتی مبنی بر بسته شدن شهر کتاب فدک منتشر کرد که متن یادداشت اینگونه است: «تو خود حدیث مفصل بخوان زین مجمل. اینجا کتابفروشی است که به هر مشقتی بیست سالی است راه‌اندازی‌اش کرده‌ام و چراغش را روشن نگه داشتم، مسئولیت اداره و اجاره و مدیریت و خرید و هر چیز دیگرش را در کنار نشر افراز و دیگر کارهای فرهنگی و صنفی‌ام به‌ عهده داشته و انجام داده‌ و تمام این سال‌ها دور از هر هیاهو و جنجالی کارم را کرده‌‌ام.

شما دوستان عزیز هم مثل من دستی بر آتش دارید و خوب می‌دانید این چند خطی که بالا خواندید یعنی چه و دشواری و مصائبش را می‌شناسید، به‌ هر روی چند وقتی می‌شود که حس کردم با همه‌ بردباری و سخت‌کوشی‌ بی‌‌حد و حصرم کم آورده‌ام و دیگر نمی‌توانم و به جمع کردن و تحویل دادنش فکر می‌کردم و درنهایت این ماه به نتیجه رسیدم و صحبت‌ها شد و تصمیم خود را گرفتم و تا پایان همین دی‌ ماه بارش را زمین می‌گذارم، جمعش می‌کنم و تحویلش می‌دهم که این روزها همه‌چیز سخت و سخت‌تر از همیشه شده است، چه زندگی و چه کار و چه هر چیز دیگری، آنقدر سخت که من هم کم آوردم، چه کنیم که دیگر کار و کتاب هم مرهمی بر این زخم‌های ناسورمان نیست و باشد که عزیزی این چراغ را بیفروزد.»

به همین منظور از اعظم کیان افراز درباره تعطیلی این کتابفروشی گفتگویی داشتیم که وی توضیح داد: شهر کتاب فدک بعد از ۲۰ سال فعالیت به کار خود پایان داد و شاید پس از این با مدیریت فرد دیگری بازتاسیس شود و با وجود تغییراتی که در سال آخر این کتابفروشی به خود دید باز هم نتوانست از پس هزینه‌ها برآید.

مدیر انتشارات افراز درباره این کتابفروشی و اهداف آن بیان کرد: در این سال‌ها انتشارات افراز، کتابفروشی‌هایی در تهران و شهرستان‌هایی چون اراک، گرگان و… با نام «کتابفروشی تخصصی هنر و ادبیات افراز» تاسیس کرده بود اما آن‌ها هم بعد از چند سال نتوانستند به فعالیت خود ادامه دهند و در سکوت خبری تعطیل شدند.

به دنبال سودآوری از فروش محصولات جانبی نبودم

وی ادامه داد: شهر کتاب فدک جزو نخستین شهر کتاب‌های ایران بود که بیشترین تمرکز آن بر فروش کتاب بود و نه فروش محصولات فرهنگی غیر کتابی که البته به دلیل سودآوری بیشتر این محصولات در یک سال اخیر آن‌ها را به مجموعه اضافه کردیم تا کم و کاست‌ها را نیز جبران کنیم اما طبق اهداف و آموزش‌هایی که از روزهای آغازین موسسه شهر کتاب داشتم و نیز تجربه‌ مدیریت شهرکتاب هنر و ادبیات که نخستین فروشگاه این موسسه در سال‌های ٧۵-٧٧ بود به شهرکتاب نگاه ایده‌آلیستی داشتم و هرگز نخواستم هویت ذاتی آن تغییر کند و تمام این سال‌ها تلاشم بر این بود که این کتابفروشی را به همان شیوه اداره کنم و ادامه دهم و از ابتدا اعتقاد داشتم که در کتاب‌فروشی، کتاب‌های کنکوری و کمک درسی و اجناس فانتزی نفروشیم و به همین دلیل بیشتر کتاب‌هایمان عمومی بود و این در حالی‌ است که سود این کتاب‌ها فقط ۲۵ تا ۳۰ درصد است.

مدیر شهر کتاب فدک با اشاره به اینکه شاید تا چند سال پیش ممکن بود این کتابفروشی بتواند با وجود هزینه‌های مربوط به اجاره، هزینه‌های جاری، دارایی، بیمه، شارژ، برق و… به کار خود ادامه دهد، اظهار کرد: در سال‌های اخیر شرایط بسیار سخت شد و حدود دوسالی بود که موسسه شهرکتاب از من خواسته بود دکور این کتابفروشی را به‌روز کنم که تابستان سال ۹۷ در حد توان خود دیوارها، قفسه، سردر و… را به‌روز کردم که البته موسسه شهر کتاب همه‌ هزینه‌های تاسیس، بازسازی و اداره را برعهده مدیر می‌گذارد که همین شرایط را برایم سخت‌تر کرد و بیش از این نیز در توان من نبود ولی من می‌خواستم که بمانم و کار کنم اما موسسه شهر کتاب در نظر داشت که شاید افراد دیگر بیایند و بتوانند بیشتر هزینه و حتی بهتر نیز فعالیت کنند.

مولف کتاب «جادوی صحنه» درباره تاثیر محلی بودن این کتابفروشی بر وضعیت اقتصادی آن بیان کرد: با وجود تمام مشکلات برای ادامه فعالیت، سال گذشته برای یک سال دیگر با شهر کتاب قرارداد بستم که آخرین تلاش‌های خود را بکنم اما از آنجا که شهرکتاب فدک در منطقه‌ای مسکونی است و در نزدیکی‌ آن دو کتابفروشی بزرگ و چندطبقه وجود دارد، اینجا کتابفروشی محلی محسوب می‌شود و به همین دلیل با توجه به شرایط اقتصادی موجود تامین هزینه‌های کارکنان، اجاره و… دشوار خواهد بود و چنین شد که من تصمیم به حراج تمام کالاها گرفتم و شاید دوباره شخص دیگری آن را بازگشایی کند.

کیان‌افراز که علاوه بر مدیریت این کتابفروشی، مدیر انتشارات افراز، عضو هیات مدیره انجمن صنفی زنان ناشر، نایب رئیس کمیسیون شکایات این دوره اتحادیه ناشران و کتابفروشان است و نیز پژوهش و تألیف چندین کتاب را در کارنامه خود دارد درباره عواملی که تاثیر زیادی بر تعطیلی این کتابفروشی داشتند، گفت: مشغله و مسئولیت‌های زیاد دیگر نیز بی‌تاثیر نبوده است چه در اداره این کتابفروشی و چه در تصمیم‌هایی که باید گرفته می‌شد اما بدون حمایت و با این فروش پایین کتاب نمی‌توان یک مجموعه به این شکل را در شرایط اقتصادی فعلی سر پا نگه داشت و شرایط موجود حاکم بر جامعه، شرایط اقتصادی، فروش پایین و هزینه‌هایی که به کتابفروشی تحمیل می‌شود تاثیرات زیادی دارند که با نظر موسسه مجبور به تعطیلی و تحویل این کتابفروشی شدم.

فرهنگسرایی که باعث دیده نشدن شهرکتاب فدک شد

این پژوهشگر درباره یکی از مشکلات مهم و اساسی که شهر کتاب فدک با آن مواجه بود، عنوان کرد: یکی از مشکلات اساسی که موجب رکود کار شهر کتاب فدک شد فرهنگسرایی بود که کنار این کتابفروشی فعالیت می‌کرد که گیشه و بوفه‌ سینمای خود را کنار در اصلی کتابفروشی به شکلی نصب کرد که موجب شد ورودی اصلی مشخص نشود و در نتیجه باعث کمتر دیده شدن شهرکتاب فدک شد.

وی افزود: در ابتدای کار، این فروشگاه دو در داشت که یک در آن را که رو به فرهنگسرا بود همان اوایل کار کامل گچ گرفتند و تبدیل شد به گیشه سینما و چند سال بعد هم در دیگر را که در اصلی و ورودی‌ کتابفروشی است با ساخت بوفه‌ای برای فرهنگسرا به طور کامل کور کردند. من همان موقع درخواست کردم تا این بوفه را جابجا کنند اما فرهنگسرا موافقت نکرد و چون هر دو یا سه سالی مدیریت آن عوض می‌شود و همه در ابتدای کار احساس مالکیت دارند و با کلی ماجرا و وقت و جلسه و ارائه قرارداد اجاره شهرکتاب به ظاهر متقاعد می‌شوند پس به همین دلیل کسی اقدامی در این راستا انجام نداد. حتی من تلاش کردم در ورودی را جابجا و به پیاده‌رو منتقل کنم که البته شهرداری باید موافقت می‌کرد و یا موضوع دیگر این است که این کتابفروشی ویترین ندارد و پنجره‌های سمت خیابان آن شیشه‌های تمام سبز رنگی دارد که از بیرون هیچ دیدی به داخل فروشگاه ندارد و حتی زمانی که خواستم آن را عوض کنم فرهنگسرا اجازه نداد و گفت اینجا کنار فرهنگسرا است پس باید همه یک شکل و شبیه هم باشند و از طرفی دیگر اگر ما در ماه هزینه‌ شارژ را دو روز دیرتر پرداخت می‌کردیم به سرعت برق شهرکتاب را قطع می‌کردند ولی تمام این مشکلات یک‌طرف، مشکل دیگر آن بود که در همین فرهنگسرا تقریبا همه‌ روزهای سال نمایشگاه کتاب پنجاه درصدی برپا است و به‌‌ همین دلایل است که باید برای نجات این کتابفروشی کارهای اساسی انجام شود.

کیان‌افراز در پایان با اشاره به اینکه سال‌ها با کمک گرفتن از نشر افراز توانسته است این کتابفروشی را سر پا و باز نگه دارد، توضیح داد: به‌هرحال این کتابفروشی در چند سال اول خوب بود به گونه‌ای که خود کتابفروشی به راحتی خود را اداره می‌کرد ولی بعد از این مسائل به شدت تحت تاثیر قرار گرفت و در این سال‌ها من مشکلات زیادی برای سرپا نگه‌ داشتن اینجا داشتم اما با پشتوانه و تزریق سرمایه توسط نشر افراز به این کتابفروشی باز هم ماندم ولی امروز دیگر با توجه به شرایط حاکم بر جامعه و شرایط اقتصادی موجود برای من ممکن نیست که این کتابفروشی با این شرایط بتواند اداره شود و ادامه حیات داشته باشد.

سبا جهانگیری

انتهای پیام/