پژمان مظاهری‌پور مستندساز، در آستانه به پایان رسیدن چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» در گفتگو با خبرنگار سینمایی خبرگزاری صبا با اشاره به مستند «بر کرانه‌های کاسپین» که در جشنواره امسال به نمایش گذاشته است، درباره موضوع فیلم بعدی خود اظهار کرد: چیزی که در جشنواره امسال «سینماحقیقت» که به شیوه آنلاین برگزار شد و بسیار هم عالی بود، اهمیت دارد حضور مردم، تماشاگران و مخاطبان در سینمای مستند ماست؛ چیزی که ما سال‌های سال از آن غافل بودیم. من بزرگ‌ترین جایزه از این جشنواره را از تماشاگرانی که فیلمم را دیدند گرفتم و خیلی هم از این موضوع خوشحال هستم، به همین واسطه قطعا فیلم بعدی من درباره یک دریاچه مهم یا یک موضوع مهم باستان‌شناسی در ایران با همین تیمی که در فیلم‌های قبلی کار کردم یعنی بهروز شهامت، بابک بهداد و مهرداد اسکویی خواهد بود و امیدوارم که همکاری مجدد با من را پذیرا باشند.

وی در ادامه صحبت‌هایش از بزرگداشت حمید سهیلی در جشنواره امسال یاد کرد و توضیح داد: حمید سهیلی در میان ما نیست اما شیوه، روش و راه او آن چیزی است که برای ما مانده و خوشحالم که این جشنواره روزی را به نام او اختصاص داد. حمید سهیلی وقتی که زنده بود هیچوقت در هیچ جشنواره‌ای تجلیل نشد و هیچ جایزه درجه یکی را دریافت نکرد اما او و فیلم‌های او ماند، من فکر می‌کنم که تمام مستندسازان باید به سهیلی اقتدا کرده و همانند او فکر کنند و به سینمای مستندی که برای ایران می‌ماند بها دهند و کار کنند.

این پژوهشگر درباره اهمیت کار مستندسازان و فیلم‌هایی که می‌سازند، گفت: فیلم مستند برای آگاه‌سازی و فرهنگسازی جامعه ماست، ما موظف هستیم به وسیله فیلم‌های مستند نسلی را تربیت کنیم که فردای ایران را بسازند، مستندسازها باید توجه داشته باشد که جشنواره‌های فیلم مستند محلی برای رقابت با مفهومی که در سینمای داستانی می‌بینیم، نیست و مستند باید آن چیزی را که در ایران اتفاق می‌افتد به شکل یک آینه، مستند کرده و برای همه نسل‌ها حفظ کند.

فقدان حضور فیلم‌های باستان‌شناسی و میراث فرهنگی در چهاردهمین جشنواره «سینماحقیقت»

کارگردان مستند «شاهنامه شاه تهماسبی» در بخش دیگری از صحبت‌هایش برای بهتر شدن روند برپایی جشنواره بیان کرد: تنها انتقادی که از جشنواره امسال می‌توانم داشته باشم، فقدان حضور فیلم‌های باستان‌شناسی و میراث فرهنگی است. متاسفانه در تمام بخش‌های این جشنواره هیچ فیلمی در حوزه میراث فرهنگی و باستان‌شناسی انتخاب نشده است. اگر چنین رویه‌ای که در جشنواره حقیقت امسال اتفاق افتاده است ادامه‌دار شود باید منتظر باشیم تا کسانی مانند رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه درباره رود ارس، آذربایجان و تمامیت ملی ما به خودشان جرات دهند و اظهارنظر گزافه کنند.

وی افزود: هویت ما، اعتبار ما و اصالت ما در این کشور و سرزمین، باستان‌شناسی و تاریخ ماست و این یک افتخار ملی است که در منطقه داریم. البته باید بگویم باستان‌شناسی با میراث فرهنگی فرق دارد، این موضوع مبتنی بر اسناد و مدارک پژوهش‌های باستان‌شناسی کشور است. بحث‌های ایران‌شناسی، میراث فرهنگی و معماری با آن چیزی که ما باید به عنوان سندهای معتبر از ایران دوران خودمان ارایه دهیم و برای آیندگان به یادگار بگذاریم، متفاوت هستند.

مظاهری پور با تاکید بر ایجاد بخش‌های جداگانه در جشنواره برای پرداختن به باستان‌شناسی و میراث فرهنگی، اظهار کرد: جای شکایت و اعتراض است که چرا هیات‌های انتخاب و البته خود جشنواره به این امر بها نداده است درحالی که یکی از پرچم‌داران سینمای میراث فرهنگی را که الان در میان ما نیست تجلیل کرده‌اند. قطعا در آینده باید شاهد برپایی بخشی مهم درباره باستان‌شناسی یا میراث فرهنگی در این جشنواره باشیم، چه اشکالی دارد اگر مثل بخش «شهید آوینی»، «کارآفرینی» و «کرونا»، بخشی هم به عنوان «میراث فرهنگی» داشته باشیم؟ این هویت ملی ماست و بها ندادن به آن موجب می‌شود که آثار فرهنگی ما توسط کشورهای همسایه در سازمان‌های بین‌المللی ثبت شوند.

کارگردان مستند «وارثان کیومرث» درباره اینکه فیلم‌هایی با محوریت میراث فرهنگی به جشنواره ارایه شده است یا خیر، تصریح کرد: قطعا به این جشنواره فیلم‌هایی با موضوع میراث فرهنگی ارایه شده و سیاست هیات‌های انتخاب این بوده است که این فیلم‌ها انتخاب نشوند. من به عنوان کسی که در جشنواره فیلم دارم باید از حق آدم‌هایی حرف بزنم که فیلم‌شان با موضوع میراث فرهنگی و باستان‌شناسی بوده ولی به آن‌ها توجه نشده است.

محیط زیست و میراث فرهنگی به بخشی مجزا در جشنواره احتیاج دارد

او ادامه داد: وقتی که رییس‌جمهوری ترکیه درباره مرز ایران و آذربایجان صحبت می‌کند و واکنش‌های ملی را در بر دارد، موقعی که می‌بینیم نام خلیج فارس را به نام دیگری تغییر می‌دهند، زمانی که آذربایجان می‌خواهد بازی چوگان را به نام خودش ثبت کند و واکنش‌های ملی را برمی‌انگیزد، موقعی که عرب‌ها بادگیر را به عنوان یک نماد ملی برای خودشان تعریف می‌کنند و این اعتراض ملی را به همراه دارد، وقتی که بحث‌های محیط‌زیستی آن‌چنان اهمیت دارد که در حوزه خشک شدن دریاچه ارومیه، آلودگی دریای کاسپین و همچنین آتش‌سوزی جنگل‌ها، نابودی گونه‌های رو به انقراض و … فیلم ساخته می‌شود و رقم بالای مخاطبان را به خود اختصاص می‌دهد، پس محیط‌زیست و میراث فرهنگی ما نیاز به بخشی مجزا در جشنواره «سینماحقیقت» دارند.

این مستندساز یا تاکید بر اهمیت نداشتن دریافت جایزه در جشنواره‌ها گفت: ما باید از سازمان‌هایی که پول دارند، سرمایه دریافت کنیم و برای اعتبار ملی خودمان خرج کنیم. قطعا در این میان، رقابت و دریافت جایزه اهمیت اول راخ ندارد. فیلمسازان باید فکر کنند که کارشان را درست انجام دهند، مستندسازی برنده است که کار خود را درست انجام دهد، نمونه‌اش حمید سهیلی. حمید سهیلی می‌ماند چه جایزه بگیرد، چه نگیرد زیرا کارش را به عنوان یک مستندساز درست انجام داده است.

کارگردان مستند «جیرفت تمدن گمشده» در پایان درباره پیگیری برای فقدان حضور این بخش‌ در جشنواره، توضیح داد: وقتی که فیلمی را به جشنواره ارایه می‌دهیم باید به هیات انتخاب و داوران آن احترام بگذاریم، هر نظری که آنان دارند، نظر جشنواره است و ما به عنوان فیلمسازان موظف هستیم که این نظرات را محترم بشماریم. ما به عنوان فرد در جشنواره حضور نداریم بلکه بخشی از سینمای مستند هستیم که در آن فرد بودن فاقد اعتبار است.

فروغ گشتیل

انتهای پیام/