علیرضا بهرامی دبیر جایزه کتاب سال شعر ایران به انتخاب خبرنگاران در گفتگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری صبا درباره پانزدهمین دوره جایزه‌ کتاب سال شعر ایران به انتخاب «خبرنگاران» گفت: در واقع جایزه شعر خبرنگاران به نوعی انتخاب کتاب شعر سال ایران است و بر این اساس هم شکل گرفت تا در آن سال‌هایی که در جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی معمولا انتخابی در حوزه شعر و داستان صورت نمی‌گرفت، جز یک دوره استثنا در زمان دولت خاتمی که منوچهر آتشی در بخش شعر و زویا پیرزاد در بخش داستان انتخاب شدند و بعد از آن تقریبا در این حوزه‌ها هیچ انتخابی نداشتیم، جایزه شعر خبرنگاران به همت جمعی از اصحاب رسانه که دستی بر شعر داشتند، تشکیل شد تا این خلا را جبران کند.

وی افزود: البته در ادامه جشنواره شعر فجر مدعی بخش شعر جایزه کتاب سال شد و در نهایت بخش شعر از جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی کنار گذاشته شد و همچنان جایزه شعر خبرنگاران مسئولیت انتخاب کتاب سال در حوزه شعر را به دوش می‌کشید. البته از چند سال پیش مسئولان برگزاری جشنواره شعر فجر به این صرافت افتادند که مصوبه‌ای اخذ کنند که برگزیده جشنواره شعر فجر خود به خود به عنوان برگزیده جشنواره کتاب سال در حوزه شعر اعلام شود منتهی چون جشنواره شعر فجر معمولا نگاه رسمی و حاکمیتی دارد، همچنان جایزه شعر خبرنگاران این مسئولیت را برعهده دارد. اما امسال که برخلاف برگزیده جایزه جلال آل احمد که در اعلام اسامی برگزیدگان جایزه کتاب سال در بخش داستان اعلام شد، برگزیده شعر فجر در اعلام اسامی کتاب سال هم به عنوان برگزیده کتاب سال در بخش شعر اعلام نشد.‌ پس در این پانزده سال یکی از مسئولیت‌های اصلی که جایزه کتاب سال شعر ایران به انتخاب خبرنگاران بر دوش کشید جبران این خلا بزرگ بود که همچنان تداوم دارد.

بهرامی درباره کشف استعدادهای شعری و تجلیل از پیشکسوتان این حوزه در جایزه کتاب سال شعر ایران به انتخاب خبرنگاران بیان کرد: این جشنواره در بخش ویژه شاعران بدون کتاب به جست‌وجو و کشف استعدادهای شعری در هر سن و نقطه از کشور و جهان پرداخت که به زبان فارسی شعر می‌گویند و بسیار در این بخش موفق و جریان‌ساز بوده است. همچنین هر سال تلاش کرده است که در بخش یک عمر دست‌آورد شعری از یکی از پیشکسوتان حوزه شعر تجلیل کند و بسیاری از بزرگانی که در تمام این سال‌ها در انتخاب‌ها یا محافل رسمی از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه هنری جایی نداشتند، در اینجا توسط اصحاب رسانه قدردانی شدند. البته اصرار ما بر این است که مانند برخی از رویدادهای مشابه جهانی، فردی که انتخاب می‌شود در قید حیات باشد. در غیر این صورت می‌توانستیم سالی چند نفر را در این بخش انتخاب کنیم و همچنان برای انتخاب گزینه‌های بیشتری از کسانی که برای شعر معاصر بسیار زحمت کشیده‌اند، باقی مانده باشد.

او با بیان اینکه پانزده دوره جشنواره شعر یک رکورد محسوب می‌شود، تاکید کرد: سال ۱۴۰۰ شانزدهمین دوره برگزاری جایزه کتاب سال شعر ایران به انتخاب خبرنگاران است که به نوعی در بین جوایز ادبی نسبت به جایزه‌هایی که عمرشان از سه دوره بیشتر نشده است یک رکورد محسوب می‌شود.

جشنواره ملی شعر دانشجویی احیا شد

این هنرمند که دبیر جشنواره ملی شعر دانشجویی نیز هست درباره روند شروع این جشنواره نیز عنوان کرد: پیشنهاد برگزاری جشنواره ملی شعر دانشجویی توسط جهاد دانشگاهی ۵_۶ سال پیش به من داده شده بود. این جشنواره در جهاد دانشگاهی پیشینه داشت اما سال‌ها بود که متوقف مانده بود. به من پیشنهاد شد که با یک ساختار و قالب جدید دوباره جشنواره را شروع کنیم. آن زمان به دلیل مشغله‌های زیاد در عرصه رسانه و حوزه نشر و ادبیات نمی‌توانستم پیشنهادشان را قبول کنم اما از سال ۹۸ به این نتیجه رسیدم که هم اکنون هم برای شکل‌گیری یک جشنواره ملی دانشجویی دیر شده است زیرا در این سال‌ها به دلایلی فضاهای دانشگاهی نسبت به برگزاری هرگونه مراسمی در هر زمینه‌ای بی‌میل شده بودند. این بی‌میلی باعث شد به تدریج جلسه‌های ادبی تمام شوند و همچنین به شدت روی کانون‌های ادبی دانشگاه‌ها تاثیر گذاشت. این کانون‌ها حتی در دانشگاه‌های سطح اول کشور نیز تعطیل یا تضعیف شدند.

وی ادامه داد: در نتیجه ما زمانی به خودمان آمدیم که مثلا در مراسم گوناگونی مثل بزرگداشت دانشجو در ۱۶ آذر، پای ثابت برنامه‌ها استندآپ کمدین‌ها شدند آن‌ هم کمدین‌های از جنس خنداننده‌شو که تجربه لازم را نداشتند. این مساله یعنی به دلیل غفلت‌های صورت‌گرفته، به موازات ضرورت وجود برنامه‌های طنز از ضرورت حضور برنامه‌های ادبی غافل شده بودیم. جشنواره شعر دانشجویی با این هدف شکل گرفت که شور و حرارت شعری را به فضاهای دانشگاهی و خوابگاهی برگرداند به همین دلیل هم محفل‌محور طراحی شد، یعنی بخش رقابتی اهمیت و کارکرد کمی دارد.

این شاعر درباره حرکت کاروان شعر در شهرهای مختلف اظهار کرد: قرار بود به واسطه دانشگاه‌های مختلف، کاروان شعری در شهرهای گوناگون در حرکت باشد و محفل‌های ادبی را شکل دهد و از این طریق رونق شعرخوانی و هیجان را به دانشگاه‌ها بازگرداند. خوشبختانه قبل از شیوع ویروس کرونا ما توانستیم در ۶ محفل این امر را تحقق بخشیم. ابتدا در روز ملی شعر و ادب در سازمان جهاد دانشگاهی و پس از آن به ترتیت در دانشگاه شهید بهشتی که به نوعی افتتاحیه جشنواره هم بود، دانشگاه زنجان، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه گرگان و دانشگاه الزهرا برگزار شدند و تعدادی تندیس نمادین رودکی که تندیس جشنواره شعر دانشجویی است، به بزرگان شعر فارسی اهدا شد. قرار بود در هفته‌های پایانی سال ۹۸ دانشگاه اصفهان، دانشگاه مشهد و گیلان میزبان محافل بعدی جشنواره باشند همچنین قرار بود بعد از برگزاری آیین پایانی جشنواره در یک اردیبهشت ماه، مصادف با روز نکوداشت مقام سعدی، اردوی بزرگ برگزیدگان را در تابستان داشته باشیم. متاسفانه با توجه به تعطیلی دانشگاه‌ها در کشور این‌ برنامه‌ها محقق نشدند و در نهایت آیین پایانی دور اول جشنواره را به صورت آنلاین و پخش زنده را در استودیو مبین برگزار کردیم که اولین برنامه‌ آنلاینی بود که کارگردانی تلویزیونی داشت.

او با بیان اینکه یکی از مسایل موجود این بود که آیا با توجه به تداوم‌ تعطیلی دانشگاه‌ها و همه‌گیری کرونا می‌توانیم یا ضرورت دارد دور دوم جشنواره را برگزار کنیم، گفت: در جلساتی که با شورای سیاست‌گذاری داشتیم، قرار بر این شد که دور دوم جشنواره ملی شعر دانشجویی اعلام حضور کند اما محور فعالیت‌هایش را برگزاری محافل شعری آنلاین و دوره‌های آموزشی در قالب کلاس یا کارگاه قرار دهد.‌ از استادان در حوزه شعر معاصر دعوت کردیم تا ابن کلاس‌ها را در سامانه برگزار کنند و در پایان هر کلاس آزمونی برگزار می‌شود و نتایج این آزمون‌ها برای شرکت‌کنندگان جشنواره امتیاز خواهد داشت.

بهرامی در پایان درباره برگزاری کارگاه‌های این دوره خاطرنشان کرد: اولین دوره کارگاه‌های ما از سه‌شنبه ۱۲ اسفند ماه با تدریس اسماعیل امینی مدرس دانشگاه و شاعر، درباره مبانی شعر در  ۸ هفته برگزار می‌شود. پس از آن دوره‌های مبانی ترانه، مبانی شعر طنز، شعر آزاد و سپید، غزل و شعر ترجمه را هم خواهیم داشت.
امیدواریم در تابستان سال آینده آیین پایانی دومین دوره جشنواره هم به سرانجام برسد.

ندا زنگینه

انتهای پیام/