سید غلامرضا موسوی رییس صنف تهیه‌کنندگان سینمای ایران با خبرنگار سینمایی خبرگزاری صبا درباره سال کرونایی ۹۹ و روزهایی که بر سینما گذشت گفتگو کرد و گفت: چهارم اسفندماه ۱۳۹۸ پس از شیوع ویروس کرونا، با تعطیلی سینماها در ابتدای ماجرا و بعد هم با فاصله حدود ۲ هفته تعطیلی تولیدات سینمایی، عملا کرونا نشان داد که امکان فعالیت‌های جمعی را برنمی‌تابد و به همین دلیل ما تا خردادماه ۹۹ نه تولیدات سینمایی جدی داشتیم و نه سالن‌های سینما کار می‌کردند.

وی درباره بازگشایی مجدد سینماها عنوان کرد: در حقیقت از اول تیرماه ۱۳۹۹ سالن‌ها دوباره باز شدند و با تمهیداتی که کارگروه کرونایی سازمان سینمایی و پروتکل‌هایی که محمدمهدی طباطبایی‌نژاد نوشته بود، امکان اینکه تولید فیلم‌های سینمایی نیمه تمام پی گرفته شود، فراهم شد. طبیعتا در آن زمان ریسک بالایی حساب می‌شد که بتوانیم دوباره فعالیتی کنیم تا همکارانمان فیلم‌های ناتمام‌شان را تمام کنند.

موسوی ادامه داد: درنهایت در تیرماه سال گذشته باتوجه به توجیه و شیوه‌نامه‌هایی که نوشته شد و به بررسی ستاد ملی مقابله با کرونا رسید، سینما با پنجاه درصد ظرفیت باز شد که مردم از فیلم‌ «شنای پروانه»، «خوب، بد، جلف» و… استقبال نسبتا خوبی داشتند اما متاسفانه این موضوع با موج دوم کرونا هم‌زمان شد و اگرچه سینماها تعطیل نشدند و همیشه با رعایت پروتکل‌ها و شیوه‌نامه‌های بهداشتی همراه بودند، ولی طبیعتا مردم برای حفظ سلامت‌شان احساس می‌کردند که نباید به سینما بروند.

رییس صف تهیه‌کنندگان سینمای ایران درباره تولیدات در سال گذشته اظهار کرد: اما در تولید توانستیم موفقیت بیشتری داشته باشیم، باتوجه به چهار ماهی که از شیوع کرونا گذشته بود، وضعیت این بیماری برای مردم و همکارانمان روشن‌تر می‌شد، ضمن اینکه با حمایتی که پزشکان داشتند، توانستیم آموزش‌هایی به تهیه‌کنندگان بدهیم تا آن‌هایی که کارهای نیمه‌تمام داشتند، فیلم‌های‌شان را تمام کنند.

تجلیل از تولیداتی که پروتکل‌ها را رعایت کردند

تهیه‌کننده «قصیده گاو سفید» درباره تولید فیلم‌های شلوغ خاطرنشان کرد: بعد از آن فیلم‌هایی را داشتیم که می‌خواستند کار خود را آغاز کنند، مثل فیلم‌هایی که امسال در جشنواره ملی فیلم فجر دیدیم، «ابلق»، «شیشلیک» یا «بی همه چیز» که فیلم‌های شلوغی هم به حساب می‌آمدند اما خوشبختانه باتوجه به رعایت پروتکل‌ها و حضور پزشکان و پرستاران سر صحنه فیلمبرداری، هیچ کدام از پروژه‌های سینمایی در سال ۱۳۹۹ تلفاتی نداشتند، البته چند نفری مریض شدند که خوشبختانه رفع شد.

وی افزود: من همان موقع از طرف انجمن تهیه‌کنندگان سینمای ایران از همکارانی که با رعایت پروتکل‌های بهداشتی تولیداتی داشتند، تجلیل کردم زیرا دوستان حدود ۵۰ فیلم تولید کردند و در این ۵۰ فیلم حتی یک تلفات نداشتیم و این نشان‌دهنده این است که سر صحنه فیلمبرداری تمام مسائل بهداشتی به دقت رعایت می‌شود. بنابراین ما با تولید ۵۰ درصد روبرو بودیم البته در ادامه چیزی کم‌تر از ۲ تا سه درصد از سالن‌های سینما پر شد که بسیار بسیار کم بود.

این تهیه‌کننده درباره برگزاری جشنواره ملی فیلم فجر بیان کرد: یکی از نکات دیگری که در سال گذشته وجود داشت برگزاری جشنواره ملی فیلم فجر بود. در جشنواره سی و نهم بحث بر سر این بود که برگزار بشود یا نشود، اتحادیه تهیه‌کنندگان معتقد بود که نزدیک به ۶۰ فیلم آماده داریم، اگر جشنواره برگزار نشود، این فیلم‌ها به جشنواره آینده تحمیل خواهند شد و حقوق همکاران نادیده گرفته می‌شود پس بهتر است که جشنواره برگزار شود. خوشبختانه محمدمهدی طباطبایی‌نژاد دبیر جشنواره با تمهیداتی که اندیشید، شیوه‌نامه‌هایی که گذاشت، یک سومی که در سالن‌ها رعایت شد که در مقابل آن تعداد سالن‌ها نیز اضافه شد اما جمعیت از یک سوم فراتر نرفت، بلیت‌ها توسط ایران‌تیک و بقیه شرکت‌های اینترنتی فروخته می‌شد و این بلیت بیشتر از ظرفیت یک سوم نبود و رعایت دقیقی که صاحبان و مدیران سالن‌های سینما انجام دادند، باز خوشبختانه با یک موفقیت در سینمای ایران روبرو بودیم.

موسوی تاکید کرد: یعنی نه تنها تهیه‌کنندگان سینمای ایران توانستند با رعایت مسائلی که وجود دارد، کرونا را شکست دهند و فیلم‌هایشان را تولید کنند، بلکه جشنواره نشان داد که مدیران و صاحبان سالن‌های سینما با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و بخصوص حضور مردم تنها در یک سوم سالن، همچنین فروش بلیت صرفا از طریق اینترنت و کنترل، در سراسر کشور ما جشنواره را برگزار کردیم، ۱۶ فیلم برای تمام مردم نمایش داده شد و خوشبختانه هیچگونه حادثه‌ای پیش نیامد علی‌رغم اینکه برخی که مخالف برگزاری جشنواره بودند و سعی می‌کردند برگزار نشود، سعی کردند بگویند یک نفر در فلان مراسم کرونا گرفته است که بعدها مشخص شد آن یک نفر هم عملا سر صحنه فیلم به کرونا مبتلا شده است و هیچ ربطی به جشنواره نداشته است. ضمن اینکه خوشبختانه بعدا حال ایشان هم خوب شد.

بازار تولیدات نمایش خانگی گرم شد

تهیه‌کننده «تارا» درباره تولیدات نمایش خانگی مطرح کرد: با اینکه سالن‌های سینما بدترین شکل خود را داشتند و تولیدات به ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده بود ولی همکاران ما توانستند به سمت تولید سریال برای شبکه نمایش خانگی بروند. در این زمینه ما موفقیت‌های خیلی خوبی داشتیم، دوستان زیادی توانستند سریال‌های خوبی تولید کنند و بازار شبکه‌های نمایش خانگی از این نظر گرم شد.

وی درباره خوبی‌های کرونا عنوان کرد: باوجود هر ایرادی که کرونا داشت اما توانست یک سری شغل‌ها و راهکارهای جدید را ابداع کند از جمله خرید‌های اینترنتی از فروشگاه‌های متفاوت، تماشای اینترنتی فیلم‌ها، سینمای آنلاین و امثال این‌ها. همه این‌ها اتفاقاتی بود که به درستی رخ داد و در ادامه ما به سمتی رفتیم که همکاران من در شورای صنفی نمایش توانستند پنج فیلم را برای نوروز اکران کنند که به تدریج هم مشخص ‌شد، تعداد افرادی که به سینما می‌روند افزایش پیدا ‌کرد. ضمن اینکه همکاران من از حداقل شرایط تبلیغات استفاده می‌کنند و ظاهرا باید دوباره به سمت تبلیغ در شبکه‌های خارجی نگاهی داشته باشند چون از داخل کمکی به آن‌ها نمی‌شود و این باعث تاسف است.

رییس صنف تهیه‌کنندگان در پاسخ به اینکه به نظر می‌رسد، به گمان او سال گذشته برای سینما سال خوبی بوده است، گفت: سال خوبی نبود ولی باوجود وضعیت بد سالن‌های سینما، ۵۰ درصد تولید حرکت می‌کرد و این نشان‌دهنده این است که هنرمندان مملکت، خود را با شرایط روز وفق می‌دهند و سعی می‌کنند زندگی کنند. بسیاری از این افراد هیچگونه کمک هزینه‌ای دریافت نمی‌کردند و اگر کار هم نمی‌کردند، کرایه خانه و هزینه‌ها را نمی‌توانستند پرداخت کنند. اینکه در ماه، ۲ یا سه یا چهار میلیون تومان به شکل‌های مختلف به حساب‌شان هم ریخته شود، اجاره‌خانه یکی از آن‌ها را هم تامین نمی‌کرد، باید تولید راه می‌افتاد که خوشبخاتانه این اتفاق رخ داد.

موسوی درباره اعتقاد کانون کارگردانان درباره ادامه تولید خاطرنشان کرد: کانون کارگردانان معتقد بودند که نباید تولیدی صورت گیرد ولی ما در اتحادیه تهیه‌کنندگان معتقد بودیم که تولید شود زیرا فکر می‌کردیم همکارانمان فقط در شرایط تولید، البته با رعایت شیوه‌نامه‌ها است که بیکاری نخواهند داشت. نمونه‌اش هم این بود که هم تولید سینمایی داشتیم و هم سریال‌های نمایش خانگی و گاه برای تلویزیون. پس ما بیکاریِ آنگونه گسترده‌ای که انتظار می‌رفت نداشتیم.

اگر سرمایه‌ای دارید، تولید کنید

تهیه‌کننده «خشکسالی و دروغ» در پاسخ به این پرسش که وضعیت فیلم‌های تولیدشده‌ای که به پخش نرسیده‌اند چیست، اظهار کرد: واقعیت این است که هم فیلم‌های ۱۳۹۸، هم فیلم‌های ۱۳۹۹ و هم ۶ ماهه ۱۴۰۰ تولیداتی است که در این شرایط اکران نخواهند شد. من در مقابل سوالی که همکارانم سال گذشته داشتند مبنی بر اینکه تولید بکنیم یا نه، گفتم که اگر بودجه‌ای دارید که خواب پول‌تان، اگر یک سال یا یک سال و نیم طول بکشد و مشکلی برای‌تان بوجود نیاید، اشکالی ندارد، تولید کنید وگرنه باید مراعات کنید. ضمن اینکه تهیه‌کنندگی علاوه بر اینکه یک کار فرهنگی است، اقتصادی نیز بوده و حتما کسانی که تولید کردند دو، دوتای کارشان را از نظر اقتصادی بررسی کرده‌ و تولید کرده‌اند و می‌دانستند که خواب فیلم را خواهند داشت.

وی درباره تلفات کرونایی در سینما تصریح کرد: ما در سینما هیچکس را نداشتیم که به دلیل ابتلا به کرونا فوت کند، البته سر سریال‌ها وجود داشته ولی این به دلیل نوع تولید است. تولید یک فیلم حداکثر ۲ ماه طول می‌کشد و یک سریال نیز متوسط در ۶ ماه تولید می‌شود، ضمن اینکه ما به عنوان اتحادیه تهیه‌کنندگان بر تولیدات سینمایی به شدت نظارت داشتیم و اگر تهیه‌کننده‌ای برخی مسائل را رعایت نمی‌کرد، خواهش می‌کردیم که این اتفاق بیفتد، اگرچه که خود تهیه‌کنندگان هم به دلایل فرهنگی و هم اقتصادی این کار را می‌کردند چون اگر بازیگرشان مریض می‌شد، کار حداقل ۲ هفته تعطیل می‌شد و اگر آن بازیگر بستری می‌شد کار ۶ ماه به عقب می‌افتاد بنابراین خیلی از مسائل را رعایت می‌کردند. اگرچه واقعیت مساله این است که کرونا باعث شد هزینه‌هایی نیز به تهیه‌کنندگان تحمیل شود.

موسوی در جواب به این سوال که فکر می‌کند تنها کرونا بر بی‌رونقی سینما تاثیرگذار بوده است، بیان کرد: به نظر من بله زیرا فیلم‌ها تا آخرین روزهایی که کرونا در کشور وجود نداشت، با استقبال خوبی روبرو می‌شدند، این شرایط را تا زمانی که مردم کاملا واکسینه نشده‌اند، خواهیم داشت. اگر همین الان و در ایام عید ۳۰ درصد از مردم واکسن زده بودند، من قول می‌دهم که سینماها در حد سانس‌های بعد از ظهرش جا نداشت، درحقیقت هنوز هیچ اقدامی برای واکسینه کردن مردم نشده و فقط به مردم می‌گوییم دور هم جمع نشوید. واقعیت قضیه این است که اگر قرار است واکسن بزنند باید سرعت بگیرد نه اینکه در کشورمان حداکثر ۵ هزار نفر واکسن زده باشند درحالی که در کشور دیگر این رقم به هشت میلیون نفر رسیده است. رکود سینما تا زمانی که حداقل نصف مردم واکسینه نشده‌اند ادامه خواهد داشت.

سه هزار تومان هزینه مالیات بر ارزش افزوده دولت است

این تهیه‌کننده در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره قیمت گران شده بلیت سینما تاکید کرد: قیمت بلیت سینما در ایران چیزی حدود یک یورو است ولی قیمت فیش ماهواره‌ای که فیلم‌ها را رایگان به نمایش می‌گذارد معادل ۲ درصد درآمد متوسط مردم است. بلیت سینما از ۲۲ هزار تومان به ۲۷ هزار تومان رسیده است، بقیه‌اش برای دولت است. من فکر می‌کنم دولت باید بگوید، ما مالیات بر ارزش افزوده نمی‌خواهیم برای اینکه مردم بتوانند با بلیت ارزان‌تر فیلم را ببینند.

او ادامه داد: ۹ درصد از این ۳۰ هزار تومان، یعنی چیزی حدود سه هزار تومان، پولی‌ست که دولت از مردم می‌گیرد و کسی چیزی نمی‌گوید، چیزی حدود ۲۷ هزار تومان قیمت فیلمی‌ست که هزینه تمام شده آن چهار میلیارد تومان بوده است. من فکر نمی‌کنم ۲۷ هزار تومان مبلغی باشد، یعنی اگر مطلبی وجود دارد، باید دوستانمان از دولت یا نمایندگان بخواهند که این سه هزار تومان را بردارند تا بلیت به ۲۷ هزار تومان برسد، یعنی چیزی کم‌تر از یک یورو.

تهیه‌کننده «بازیوو» درباره کمک نکردن دولت به سینما خاطرنشان کرد: سینمای ایران در شرایطی‌ست که هیچگونه کمکی از طرف دولت دریافت نمی‌کند، یک زمانی دولت بلیت را کنترل می‌کرد که الان هم متاسفانه این کار را می‌کند. مبنا بر این بود که یارانه می‌داد، چیزی حدود ۳۰ درصد یک فیلم را کمک می‌کرد؛ الان در شرایطی هستیم که دولت هیچ کمکی به سینما نمی‌کند، فیلم‌ها روی پای خودشان ساخته می‌شوند، هیچ یارانه‌ای به سینما داده نمی‌شود. حتی مجلس با قانون جدید مالیات عملا کاری کرد که تولید را هم متوقف کند. یعنی دستمزد گرفتن از آدم‌هایی که گران هستند با دستمزد گرفتن از فیلمی که من امسال می‌سازم و سال بعد اکران می‌شود، آن را جزو سود من محاسبه می‌کند، باتوجه به اینکه من هزینه‌های متعددی کرده‌ام.

سینما یک سیستم عرضه و تقاضا است

وی تصریح کرد: یک فیلم چهار تا پنج میلیارد تومان هزینه دارد و اگر چیزی حدود ۱۲ میلیارد تومان بفروشد، تازه به هزینه آن می‌رسد یعنی سینما هنوز هم که هنوز است ارزان‌ترین تفریح است. من نمی‌دانم چرا دولت سعی می‌کند در جیب تهیه‌کنندگان دست ببرد. اول از خودش مایه بگذارد و آن سه هزار تومان را کم کند. من اصلا نمی‌دانم چرا دولت باید در تعیین قیمت‌ها دخالت کند، این یک سیستم عرضه و تقاضا است، مگر ساندویچ ۲۰ هزار تومانی را که ۸۰، ۹۰ و ۱۰۰ هزار تومان می‌فروشند  دولت کنترل می‌کند؟ به گمان من دولت نه تنها در سینما بلکه در تمام مظاهر فرهنگی، حداقل کاری که می‌تواند بکند این است که مالیات بر ارزش افزوده را بردارد زیرا در تمام کشورهای مترقی این کمک‌ها انجام می‌شود.

رییس صنف تهیه‌کنندگان در پاسخ به این که در این شرایط مخاطب را چگونه به سینما دعوت کنیم، عنوان کرد: تا وقتی که مردم واکسینه نشده‌اند ما با مشکل مخاطب روبرو هستیم ولی بعد از اینکه ۳۰، ۳۵ درصد که مردم واکسن را دریافت کنند، به گمان من شرایط به روز خواهد شد، شرایط بهتری خواهد بود و مردم به زندگی عادی برخواهند گشت. ما آدم‌های اجتماعی‌ای هستیم یعنی شما حتما علاقه‌مند هستید که ایام تعطیل را با خانواده بگذرانید، امکان دارد که پدر و مادر و فرزاندانشان اختلافاتی داشته باشند ولی همان فرزند هم ترجبح می‌دهد روز تعطیل را با پدر و مادرش سپری کند. ولی یکی از ویژگی‌های ویروس کرونا این است که اجازه نمی‌دهد که دور هم باشیم البته باتوجه به این شرایط هم خیلی از مردم به مسافرت رفته‌اند، تهران خلوت است یعنی اینکه همه مردم علی‌رغم هشدارهایی که داده شده مسافرت رفته‌اند، یعنی خسته شده‌اند، یعنی اینکه دوست دارند دوباره همدیگر را ببینند. به نظر من دولت در مقابل واکسینه کردن مردم زمان را از دست می‌دهد و خدایی نکرده اگر کسانی فوت می‌کنند، باید پاسخگوی مرگ این آدم‌ها باشد.

موسوی با اشاره به نبود تبلیغ در عرصه فیلم‌های سینمایی، بیان کرد: مشکلی که ما داریم این است که همکاران من از تبلیغ در شبکه‌های فارسی زبان خارج از کشور منع می‌شوند و در مقابل تلویزیون نیز در پخش آگهی‌های سینما، یا همکاری نمی‌کند یا خساست به خرج می‌دهد، سینمای ایران در بهترین شکل پنج بار آگهی‌هایش در صداوسیما پخش می‌شود یا جاهایی پخش می‌شود که دیده نمی‌شوند، آگهی سینما طبیعتا در زمان‌هایی باید پخش شود که فیلم و سریال و فوتبال پخش می‌شود، بقیه برنامه‌ها را که کسی نمی‌بیند. بنابراین هیچگونه همکاری با سینما نمی‌شود. البته این همکاری سینماگران را به تبلیغ در شبکه‌های خارجی سوق خواهد داد.

شهرداری و صداوسیما به تبلیغ فیلم‌های سینمایی کمک نمی‌کنند

تهیه‌کننده «بغض» درباره نبود تبلیغات سینمایی روی بیلبوردهای شهرداری نیز اظهار کرد: شهرداری هم هیچ کمکی نمی‌تواند بکند و نمی‌کند، قدیم‌ترها این امکان را داشت. ما در دوران محمدباقر قالیباف، صحبتی کرده بودیم که تعدای بیلبورد فقط برای کارهای فرهنگی اختصاص دهند که ما بتوانیم از طریق اتحادیه تهیه‌کنندگان پیگیری کنیم. قالیباف عملا با این طرح موافقت کرد ولی بسته شدن خانه سینما باعث شد که او هم نتواند دست به کاری بزند بنابراین این طرح روی هوا ماند.

او ادامه داد: الان هم به نظر من می‌شود ۳۰۰ یا ۴۰۰ تابلوی ویژه فقط برای تبلیغ تئاتر، کتاب، سینما و تئاتر گذاشت و اینکه این سیستم را اتحادیه تهیه‌کنندگان اداره کند و با مبلغی که فقط هزینه نگهداری است، تابلوها را نصب کند، ضمن اینکه فضای تهران و شهرهای بزرگ با این اتفاق کمی فضای فرهنگی می‌شود و از این حالت خشک تجاری نجات پیدا می‌کند.

رییس صنف تهیه‌کنندگان سینمای ایران در پایان درباره برنامه‌های آینده صنف تاکید کرد: سال پیش رو را با واکسن می‌توانیم تعریف کنیم، هرچقدر تاخیر در تزریق واکسن داشته باشیم طبیعتا تاخیر در عادی شدن شرایط اجتماعی را خواهیم داشت. زدن واکسن یک ضرورت است زیرا بسیاری از مردم با قرمز یا نارجی شدن شرایط باید کارهایشان را تعطیل کنند و از دیدن یکدیگر محروم باشند. رونق سینما زمانی می‌تواند رخ دهد که مردم واکسینه شده باشند. همه چیز به یک کلمه برمی‌گردد؛ واکسن. ما تمام تلاشمان را در صنف انجام داده و می‌دهیم تا سینما از رونق نیفتد ولی کمکی نمی‌شود، کمک می‌تواند تزریق واکسن یا تبلیغ زیاد فیلم‌های روی پرده باشد، می‌تواند کنترل سالن‌ها باشد که عملا انجام می‌شود. ما سعی می‌کنیم زندگی کنیم و مردم را هم به زندگی عادی دعوت کنیم. طبیعتا فیلم‌‎ها در شرایطی نیستند که بتوانند پول‌های گزاف بابت آگهی بدهند اینجا باید از طریق شهرداری‌ها و سازمان صداوسیما حمایت شوند که البته هیچکس خود را مسئول مسائل فرهنگی نمی‌داند.

فروغ گشتیل

انتهای پیام/