به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری صبا، احمد عبداله‌زاده مهنه داور جایزهٔ «فارسینما» در یادداشتی درباره فیلم «تومان» به کارگردانی مرتضی فرشباف که در اختیار خبرگزاری صبا قرار داده است، نوشته است: «وقتی با نگاه زبانی به داوری فیلم‌های جشنوارۀ فجر می‌نشینی، دیدن داستانی که بیرون از پایتخت می‌گذرد، توقعی متفاوت در تو ایجاد می‌کند. انتظار داری با گنجینه‌ای بدیع از لهجه یا زبانی متفاوت و شیرین روبه‌رو شوی و خودت را دور از کلیشه‌ها و بی‌دقتی‌های زبانی ببینی. عنوان‌بندی آغازین فیلم «تومان»، این حس را در تماشاگر زبان‌دوست تقویت می‌کند. فونتی شبیه خط نسخ که یادآور فونت برگه‌های شرط‌بندی در بندر ترکمن و گنبد کاووس است. لباس و چهره و آواز ترکمنی بازیگر زن فیلم هم نوید می‌دهد که قرار است فارسی را با لهجه ترکمنی بشنوی. اما این همان حلقه گمشده «تومان» است زبان ترکمنی یا فارسی با لهجۀ ترکمنی. شاید در تمام فیلم، دوسه جمله کوتاه به زبان ترکمنی می‌شنویم که آن هم بر زبان شخصیت‌های فرعی فیلم جاری می‌شود.

البته داوود، نقش اول فیلم، در لحظاتی که گزارش مسابقات سوارکاری را تقلید می‌کند، اندکی به فارسی با لهجه ترکمنی نزدیک می‌شود؛ اما در یونس، چابک‌سوار فیلم که اتفاقاً چهره‌ای چشم‌بادامی و ترکمن‌وار هم دارد، نشانی از این لهجه نیست. عزیز، دیگر شخصیت مکمل، هم با لهجه پایتخت صحبت می‌کند. اما در سرتاسر «تومان»، جای لهجه‌ای هویت‌بخش، مانند لهجه سردار آزمون، خالی است.

این جای خالی آنجا بیشتر به چشم می‌آید که در عنوان‌بندی پایانی فیلم، از دو تن با عنوان «مشاور لهجه ترکمنی» یاد می‌شود. اصل به‌ کارگیری مشاور لهجه بسیار ستودنی است؛ اما حاصل کار این دو مشاور در فیلم اصلاً رخ نمی‌نماید.

نکتۀ دیگر زبانی فیلم در سایه ریتم تندی است که در بخش اعظم فیلم دیده می‌شود. این ریتم گفتارهای پرسرعت و پرهیجان را می‌طلبد؛ اما بسیاری از گفتارهای «تومان» در این بخش‌ها جمله‌هایی بریده است که بیننده را از گوشه‌ای به گوشۀ دیگر پرتاب می‌کند و روند منطقی روایت را بر هم می‌زند.

اما فیلم در گفتگوهای مربوط به موضوع اصلی‌اش، یعنی شرط‌بندی، اصطلاحات خاصی مانند «برگه‌ زدن» را به جا و با آگاهی به کار برده است. از این نکته مثبت زبانی نباید گذشت.

د رمجموع، جا داشت که «تومان» از داوری جایزه «فارسینما؛ زبان فارسی در سینما» نمره بیشتری بگیرد.»

انتهای پیام/