به گزارش خبرنگار سینمایی خبرگزاری صبا، با به پایان رسیدن سیزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت با محمد حمیدی مقدم دبیر این دوره گفتگویی داشتیم و او درباره انتقادها و نظرهای برخی از مستندسازها و منتقدان درباره شیوه برگزاری جشنواره و همچنین نتیجه اولین تجربه بلیتی شدن جشنواره توضیح داد.

دبیر سیزدهمین دوره جشنواره سینماحقیقت درباره مهم ترین تحول و تغییر این دوره از جشنواره که بلیت فروشی برای تماشای آثار بود، گفت: پیش از شروع جشنواره سیاست نحوه ارایه فیلم‌ها و برگزاری جشنواره با کارت و بلیت را به عنوان یک هدف تعیین کرده بودیم و حالا که نتیجه اجرای آن را می بینیم از تصمیم خود راضی و خوشحال هستیم و به آن گروه منتقدان، فیلمسازان و کارشناسانی که این سیاست جدید ما را نقد کردند هم احترام می‌گذاریم و می‌گوییم که اتفاقا یکی از حرکت‌های اصلی در جشنواره‌های جهانی استفاده از سیستم‌ برای رصد کردن افراد است. با این امکان می‌شود فهمید که افراد چندبار در جشنواره حضور داشتند و چند فیلم را دیدند و به دیدن چه فیلم هایی رفتند. در واقع وقتی سیستم‌ها گسترش پیدا می‌کنند در پروفایلی که برای افراد ساخته می‌شود همه این موارد ثبت می‌شود و بعد با جمع کردن این موارد از مخاطبان می‌توان به آمارهای‌ مهمی دست پیدا کرد که بتوان از آنها برای بهتر شدن جشنواره در سال آینده استفاده کرد.

مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی ادامه داد: پیش از این یک فضای پرآشوب و بی اطلاعات داشتیم و باید از این دوران شلوغی عبور می کردیم و به استانداردها می رسیدیم. تازه متوجه می‌شویم که مخاطب کیفی ما چه کسانی هستند و تمام این ماجرا برای حفظ و حراست از تمام آن منتقدان و مستندسازان و کارشناسان است. اگر خالق اثر نتواند فیلمش را ببیند در حقیقت این جشنواره وجود ندارد. ما ۱۸۰۰ کارت دادیم؛ ۴۰۰ کارت به اهالی رسانه و چیزی حدود ۴۰۰ کارت به اهالی مرتبط با صنعت مستند، فرهنگ، مدیریت‌های مختلف در سازمان هایی مثل صداوسیما دادیم و چیزی حدود ۲۹۰ کارت هم به صنوف دادیم و همه این‌ها برای این بود که افراد بتوانند راحت فیلم‌ها را ببینند.

وی با اشاره به دستیابی به هدف‌های این سیاستگذاری بیان کرد: ما با این کار به چند هدف رسیدیم؛ اول اینکه مخاطب‌مان را هدف‌گیری می‌کنیم و می‌دانیم که این مخاطب ما چند فیلم دیده و به کدام فیلم‌ها علاقه داشته و دیگر اینکه با آرامش رفتند و فیلم‌هایشان را انتخاب کردند و سر صندلی خود نشستند و از آن هجمه حمله‌ایِ بی فکر که فقط می‌خواست بی نظم برود و یک جا بنشیند رها شدیم. بنده به عنوان دبیر احساس کردم با این ماجرا هیچ نسبتی ندارم و خیلی قاطعانه با تیم برگزاری هدف را معین کردیم و با همه‌ احترامی که برای منتقدان بلیت فروشی قایل بودیم برنامه ریزی کردیم که این اتفاق بیفتد؛ حال یا آن افراد به تماشای ما آمدند و نتیجه را دیدند و یا تصمیم گرفتند در فرصتی دیگر در سال‌های بعد بیایند. ما به استانداردسازی خودمان قاطعانه، آگاهانه و شجاعانه ادامه می‌دهیم تا این مسیر هموار شود البته شکرخدا این اتفاق از روز دوم جشنواره همه افتاد و فیلمسازان و تمام کسانی که در بخش اصلی و رسمی فیلم داشتند از جشنواره قدردانی کردند دلیلش هم این بود که افرادی که با آنها نسبت داشتند با احترام داخل سالن نشستند و افراد منتقد و رسانه‌ای هم فیلم‌هایشان را رزرو کردند و بخشی از ظرفیت سالن هم برای برگشت سرمایه به خود فیلمسازان، فروش رفت. این حرکت جدید مثل گفته ارد عطارپور یک جراحی بود و جراحی هم درد دارد و ممکن است که ما از آن فرار کنیم اما این جراحی باید شکل می‌گرفت.

لزوم تصحیح آیین‌نامه در سال آینده

حمیدی مقدم در بخش دیگر صحبت هایش درباره حضور برخی از فیلم‌ها در بخش جنبی جشنواره که نسخه کامل آنها در اینترنت و یا فضاهای دیگر موجود بود، مطرح کرد: آیین نامه ما در سال آینده باید تصحیح شود و باید از دو جنبه به این نکته نگاه کرد؛ اول اینکه جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت مهم‌ترین رویداد سینمای مستند کشور است و خیلی‌ها علاقه دارند فیلمشان در این رویداد به نمایش درآید و لزوما هم جایزه برایشان مهم نیست و به لحاظ اعتبار، مخاطب و مرتبه‌ای که جشنواره دارد می‌خواهند در این رویداد حضور داشته باشند. تا قبل از این در آیین نامه چنین چیزی وجود نداشته که اگر فیلم در جای دیگری به نمایش درآمده باشد ما نمی‌توانیم آن را در جشنواره بگذاریم پس یعنی آیین نامه ما اجازه می‌دهد فیلمی که در وی او دی، سیستم اینترنت و سایت‌های زیادی و… به نمایش درآمده است، در اینجا حضور داشته باشد و منعی برای حضور آن وجود ندارد.

دبیر جشنواره سینماحقیقت ادامه داد: معتقدم سینماحقیقت دیگر به مرتبه و جایگاهی رسیده که باید از این قانون عبور کند به همین منظور با تایید شورای سیاستگذاری جشنواره از سال آینده قوانینی را اضافه می‌کنیم تا احتمالا فیلم‌هایی که در اینترنت به نمایش درآمده اند دیگر قابل عرضه در سینماحقیقت نباشند.

وی با اشاره به اینکه البته نباید قوانین مانع دیده شدن کار مستندسازها شود، ادامه داد: البته در همین شرایط فعلی هم اگر می‌گوییم این فیلم مستند قبلا به نمایش درآمده است، مگر چند نفر آن را دیده اند؟ باید این‌ را هم در نظر گرفت که شاید مهم‌ترین بخش سینماحقیقت خبرسازی آن است و شاید یک فیلم تازه از اینجا جریانش شروع شود و این حق را هم نباید از آنها گرفت. درباره این ماجرا فکر می‌کنیم که آیا این را به عنوان یک قاعده بگذاریم که فیلم‌هایی که در وی او دی‌ها و اینترنت و… نمایش داده شدند دیگر نتوانند در بخش مسابقه اصلی باشند.

مشکل جابجایی «قرقبان» و «خط باریک قرمز» جه بود؟

مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی درباره جابجایی بدون اطلاع نمایش دو فیلم «قُرقبان» و «خط باریک قرمز» که در روز جمعه ۲۲ آذر و در سالن فردوس موزه سینما اتفاق افتاد و باعث دلخوری هایی شد، توضیح داد: از این اتفاق که پیش آمد خیلی ناراحت شدیم و ماجرا را پیگیری کردیم و متوجه شدیم ظاهرا برنامه‌ای را براساس همان چیزی که معین شده بود و فیلمسازها می‌دانستند توسط ستاد ما به دوستان سینماتیکت داده شده بود. آن برنامه دو بار تغییر کرد که این طبیعی است. با پیگیری متوجه شدیم که سینماتیکت این برنامه را تغییر نداده بوده و در واقع این اشتباه از سینما تیکت ایجاد می‌شود و این مشکل را برای ما به وجود می‌آورد.

وی ادامه داد: دوستان ما هم از تهیه کننده و کارگردان فیلم‌ها و بیشتر فیلم «خط باریک قرمز» عذرخواهی کردند چون مهمان‌های خود را هم دعوت کرده بودند. به هرحال اتفاقی بود که پیش آمد و دوستان سینماتیکت هم که باعث چنین ماجرایی شده بودند خیلی عذرخواهی کردند. این اتفاق ناخواسته بوده و ظاهرا زمانی که می‌خواستند برنامه را در واتس آپ برای گروهی که در سایت بارگزاری را انجام می‌دهند ارسال کنند به اشتباه نسخه قبلی را فرستادند.

توضیح یک اشتباه سهوی

دبیر سیزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت درباره اتفاق پیش آمده قبل از شروع جشنواره و نام نبردن از کامران جاهدی کارگردان و تدوینگر به عنوان رکودداران جشنواره در خبری که در سایت و فضای مجازی جشنواره منتشر شد که حدس و گمان‌ها درباره اعمال نظرهای شخصی را در پیش داشت، بیان کرد: مرکز گسترش به عنوان متولی امور همه مستندسازها است و ما هیچ بحث و زاویه‌ای با هیچ فیلمساز و گروهی نداریم. درب مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و جشنواره سینماحقیقت برای تمام کسانی که در قواعد و معیارهای معین این کشور کار می‌کنند باز است و با آنها همکاری می‌کنیم و ایده‌هایشان را می‌شنویم و در جشنواره سینماحقیقت هم باز با ضوابط و قواعد خود این فیلم‌ها را به نمایش می‌گذاریم.

حمیدی مقدم ادامه داد: اما گاهی اوقات این اتفاق‌ها خطاهای انسانی است. من پیگیر این ماجرا هم بودم و همین خبر را برای مدیر روابط عمومی ارسال کردم. ظاهرا تنظیم این خبر فقط برای کسانی بود که در بخش مسابقه رسمی ما اثری دارند. حتی به دوستان تذکر دادیم که در حوزه‌های دیگر هم کار کنند. وقتی کسی در جشنواره سینماحقیقت چه در بخش جنبی و چه در بخش خارج از مسابقه اثرش پذیرفته می‌شود، حتما از یک سری قابلیت‌ها برخوردار است که در این نقشه کلی قرار گرفته است پس این احترام برای همه است ولی می‌شود این خبر را طوری تنظیم کرد که خبر اول مربوط به بخش مسابقه باشد و خبر دوم برای بخش خارج از مسابقه که دوستان هم قبول کردند که این یک اشتباه سهوی و با نگاه به بخش مسابقه رسمی بوده است و معمولا چیزی که در همه جشنواره‌های خارج از کشور هم وجود دارد این است که بیشتر بخش اصلی مسابقه بزرگ می‌شود و اصولا خبرها درباره آنها طرح می‌شود. در نهایت اگر اشتباهی هم پیش آمده هیچ چیز طراحی شده ای نبوده و این کاملا مشخص است.

دلیل انتخاب تعداد کم فیلم‌های نیمه بلند جشنواره

مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی درباره تعداد کم فیلم‌های بخش نیمه بلند و کمتر شدن آن نسبت به سال گذشته گفت: ما هیات‌های انتخاب جداگانه داشتیم. بخش کوتاه یک گروه، بخش نیمه بلند یک گروه و بخش بلند را هم یک گروه دیدند و انتخاب‌ها را انجام دادند. هیات انتخاب نیمه بلند ما با توجه به رصد ۱۸۷ عنوان فیلم در نگاه اول ۱۸ فیلم را انتخاب و بعد احساس کردند که ۲ فیلم قابلیت‌های ورود به بخش اصلی را ندارد و در بحث و صحبت‌های پی در پی به ما گفتند که می‌خواهیم به ترکیب ۱۵ تایی برسیم و ما هم مخالفت نکردیم چون باز قاعده‌ای برای جشنواره گذاشته نشده که حتما ۱۵ یا ۲۰ فیلم داشته باشد. نظر هیات انتخاب ما این بود که این فیلم‌ها از استحکام و قدرت کافی برای حضور در بخش نیمه بلند برخوردارند و به دلیل اینکه ما از روز اول بحث را بر اختیار، استقلال و در واقع نگاه هنرمندانه و کارشناسی هیات انتخابمان گذاشتیم، دخالتی نکردیم و اگر ۱۸ فیلم می‌گذاشتند یا ۲۰ فیلم و یا همین ترکیب ۱۵ تایی ما به انتخاب آنها احترام می‌گذاشتیم.

استانداردسازی جشنواره

دبیر سیزدهمین جشنواره بین المللی سینماحقیقت با اشاره به وجود مشکلات برپایی جشنواره ای در این سطح توضیح داد: آسیب، مشکل و حفره زیاد وجود دارد و در حال حاضر داریم واکنش‌ها نسبت به جشنواره را می‌گیریم تا ببینیم برای سال آینده چه اتفاقی می‌افتد و با چه ساز و کاری می‌توان به آرامش و کیفیت بهتر برسیم. وقتی می‌گوییم استانداردسازی یعنی مهمان‌های بین‌المللی ما به راحتی بلیت خود را تهیه و به سالن‌های نمایش بروند. همیشه ما در تمام مراسم‌های بین المللی سعی کردیم دو نیرو مثل بادیگارد یا پیشکار در اختیار خارجی‌ها بگذاریم که این در هیچ کجای دنیا وجود ندارد. این آدم باید بتواند در قواعد مشخص از این امکانات استفاده کند. ما فضای هیجانی بیش از ظرفیت این ساختمان و این سالن‌ها نیاز نداریم.

حمیدی مقدم در پایان گفت: خوشحالیم که چنین انرژی ای در جشنواره وجود داشت. این فضای فعال و پویا در کمتر فستیوالی دیده می‌شود. در یک سمت نقد و بررسی فیلم‌ها انجام می‌شد، یک سمت روی بازاریابی و فروش خارجی با خارجی‌ها صحبت می‌شد. سمت دیگری برنامه‌های تلویزیونی خبر تولید می‌کردند و فیلم‌های مستند هم که در طبقه بالای این غرفه‌ها به نمایش در می‌آمدند. این خودش خلق انرژی می‌کند و امیدوارم همه علاقمندان به فضای مستند بتوانند از این فضا استفاده کنند. با قاطعیت تمام می‌گویم که این جشنواره یکی از منحصر به فردترین اتفاق‌ها و رویدادهای فرهنگی ایران و کشور است که این همه مفهوم و محتوا در آن خلق و رد و بدل می‌شود.

محمد زکی زاده

انتهای پیام/